science fiction

Voor de Science Fiction en Fantasy boekenclub op Facebook (die van John van Hal) mocht ik een column schrijven over de uitgevers van Nederlandstalige SF&F. Want ja, ze zijn er echt en je kunt ze ontmoeten op festivals. Voor iedereen die eens wil ontsnappen aan de angelsaksische vertelkunst en een vleugje eigen bodem wel waardeert. Een overzicht van het landschap van uitgevers, met hun (voor mij) meest bekende schrijvers, met natuurlijk de nodige omissies, maar het is een begin. De post zelf op FB staat vol aanvullingen, dus kijk ook zeker daar.

Voor wie op Facebook zit: hier is de link. Voor alle anderen heb ik het hieronder even gekopieerd.

COLUMN: Een ode aan de indie uitgeverijen in Nederland

Waarom is het toch dat de zelfgebakken taart van een vriend zoveel beter smaakt dan die van de grote keten bij het station? En waarom brouwt de microbrouwerij om de hoek zoveel lekkerder dan een fabriek met enorme ketels? Het filosofische antwoord is, dat alles waar met passie en toewijding aan wordt gewerkt, beter, smaakvoller en unieker is. En zo is het precies met de kleine uitgeverijen van Nederlandstalige fantasy en science fiction.

En net zoals de kleine bakkers en brouwerijen hebben de indieschrijvers in Nederland een opgave om hun lezers te vinden temidden van de grote platforms. Dus toen John  van Hal vroeg of ik een column wilde schrijven, wist ik het onderwerp eigenlijk al meteen: indie-uitgeverijen in Nederland. Voor wie nieuwsgierig is naar dat speciale boek van eigen bodem.

Er wordt veel lekkers geschreven in Nederland en Vlaanderen, met een unieke inslag die je nergens anders vindt. Werelden waarin het water altijd dreigt. Het heeft zelfs een eigen SF-genre opgeleverd: ziltpunk. Werelden met karakters die zich ervan bewust dat hun bestaan kwetsbaar is, vermorzeld kan worden door grootmachten waar ze niet bijhoren. Waar religie en ideologie nooit ver weg zijn, en een tegenmacht voor handel en geld zijn. Werelden dus met veel grijstinten tussen goed en kwaad, en waar een diepgevoelde wens waart tot verbondenheid met elkaar. Afijn, dat is wat er bij mij opborrelt als ik denk aan Nederlandstalige SF&F. Probeer het eens. Wie weet resoneert het.

Wat leuk is: je kunt deze uitgevers allemaal ontmoeten op festivals, waar de auteurs vaak zelf aanwezig zijn in de stands. Je kunt ze vragen om te signeren, voor jezelf, of voor een mooi, persoonlijk cadeau. Voor wie het niet kent, dan heb ik het over evenementen als Elfia, Castlefest, Elftopia, Fantastic Reads, FACTS, Fantasticon, Dutch Comicon, Fantasy Fest, Historisch Zoetermeer, Magie van het Zuiden, en nog veel meer. Kijk uit naar een straatje of tent vol kramen met fantasy en SF en aarzel niet om even te kletsen met de Nederlandse George R.R. Martin of Brandon Sanderson die daar staat te staren. Het is nog niet zo lang geleden dat je Thomas Olde Heuvelt in zo’n kraam kon aantreffen.

Afijn, over wie heb ik het dan? Hieronder een lijst van Nederlands indie-uitgeverijen waarvan ik weet dat ze serieus met Nederlandse SF&F en aanverwanten bezig zijn. Niet compleet natuurlijk, en de auteurs al helemaal niet, dus vul vooral aan in de commentaren als er iets ontbreekt.

Allereerst mijn eigen lieveling: Nimisa Publishing House. Een uitgeefcoöperatie, waar de auteurs de baas zijn en waar dus de liefde regeert. Het thuis van o.a. Marieke Frankema, Mark van Dijk, Rik Raven en Atalanta Nèhmoura met hun prachtige fantasyromans en -bundels. Auteurs kunnen zich aansluiten door lid te worden van het collectief www.nimisa.nl.

Een van de grootste fantasy en SF indie-uitgeverijen is Zilverspoor (met Zilverbron als imprint): wp.zilverspoor.com. Veel fantasy en veel jong talent, maar ook gelauwerde auteurs, zoals Kim ten Tusscher, Cocky van Dijk, Anaïd Haen en Django Mathijsen. Vaak met een grote kraam op festivals.

Godijn www.godijnpublishing.nl. Het thuis van o.a. Garvin Pouw en Elly Godijn. Geeft niet alleen prachtige fantasy en young adult uit, maar organiseert ook veel events zoals boeklanceringen, schrijfwedstrijden en schrijfretraites.

Macc www.uitgeverijmacc.nl publiceert Nederlandse fantasy, horror en SF. Bekende Macc auteurs zijn o.a. Johan Klein Haneveld en Tais Teng. Macc publiceert ook prachtige verhalenbundels, onder andere de klimaatbundels Voorbij de Storm en Welkom in de Broeikaswereld.

Edge.Zero www.edge-zero.com is het meest bekend van de jaarlijkse overkoepelende schrijfwedstrijd met dezelfde naam. Hun website staat vol met geweldige verhalen van prijswinnaars. Mike Jansen en Peter Kaptein horen hier thuis. Elk jaar brengt Edge.Zero een ‘in de polder’ verhalenbundel uit waarin gevestigd en aanstormend talent zich laat gelden.

Stichting Fantastische Vertellingen www.pr1ma.nl. Veel diepzinnige SF &F romans, van auteurs die een lange geschiedenis in het genre hebben. Zeer lezenswaardig is het tijdschrift Fantastische Vertellingen, en het illustere jaarboek Ganymedes, samengesteld door Remco Meisner en Paul van Leeuwenkamp, waarin elke Nederlandstalige genreschrijver hoopt ooit opgenomen te worden.

De Boekenvos www.deboekenvos.be. Publiceert vooral korte werken in de fantasy, science-fiction, horror, cosy-mystery en feelgood. LGBTQIA+, neurodivergence en ethniciteit spelen een prominente rol. Met o.a. Femke de Vos. Hele mooie uitgaves.

Celtica Publishing www.celtica-publishing.nl. Al jaren een vaste waarde op fantasyfestivals met een aantal mooie series, zoals die van Patty van Delft. Rianne Lampers en Bianca Mastenbroek horen hier ook thuis.

Quasis www.quasis.nl. Hoge kwaliteit horror, fantasy en science fiction van o.a. Jasper en Petra Polane, Anthonie Holslag en Pen Stewart. Daarnaast uitgeverij van een van de bekendste, langlopende Nederlandstalige SF-series: De Zwijgende Aarde.

Dutch Venture Publishing. dutchventurepublishing.com/. Young adultboeken, middle grade, romantiek/feelgood, new adult/dark romance en graphic novels. Met o.a. Jen Minkman, Cathinca van Sprundel en Tamara Geraeds.

Poespa productions www.johnnybekaert.be/poespa-index.html. Een Vlaamse uitgeverij met een prachtige website die zich richt op fantastische verhalen uit o.a. Gent. Bekende namen zijn o.a. Finn Audenaert, Guido Eekhaut en Frank Roger.

Zoals gezegd, veel om te ontdekken. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de eenmansuitgeverijen. Drie  wil ik er toch opnoemen: de fantasy noir schrijfster Sophia Drenth www.sophiadrenth.com/. Patrick Berkhofs Dizary wereld https://www.dizary.nl/. En de unieke historische fantasy van F.P.G. Camerman https://fpgcamerman.com/.

Oh jee, wat is er veel. Voor mensen die iets missen: vul vooral hieronder aan. Voor iedereen die denkt ‘Hee, dat klinkt interessant’ probeer vooral uit, want er zitten pareltjes tussen. Lees een review hier op het forum of stel een vraag, veel van de auteurs bij deze uitgeverijen hangen hier gewoon rond. Voor mij ging in ieder geval een wereld open. Veel leesplezier bij deze lokale zwerftocht.